Tak zatytułowano wystawę zorganizowaną przez Zamek Cieszyn w ramach projektu Design Silesia. Kuratorka wystawy, Katarzyna Pełka, pisząc w katalogu o zjawisku miejskiego ogrodnictwa określa je jako trend, wyraźny we wszystkich liczących się wydarzeniach poświęconych designowi. Organizatorzy wystawy pytają więc o to, co powoduje, że nasza uwaga kieruje się w stronę ogrodów w mieście. Mamy tu perspektywę kryzysu żywnościowego, wzrost zaludnienia w miastach, w których mieszka już więcej jak połowa mieszkańców Ziemi – o czym pisała jedna z badaczek “dzieło-działka”, Monika Kujawska w tekście o etnobotanice miejskiej na łamach „Etnobiologii Polskiej” w 2011 roku. Kuratorka wystawy zwraca uwagę także na realizuję potrzeby życia w przestrzeni przyjaznej, w której to stronę prowadzi chęć realnego wpływu na otoczenie.

Wystawa skomponowana jest z kilku metaforycznych ogrodów, każdy z przystanków wypełniają przykłady działań społecznych, naukowych czy dizajnerskich. Oto dziki ogród gdzie znajdziemy wątek guerrilla gardeningu, ogród warzywny z prezentacją projektu identyfikacji wizualnej gminy Mstów, ogród francuski przybliżający ogrody wertykalne i działalność wikliniarską Stowarzyszenia Serfenta, ogród dla zwierząt z ulami i projektem ptasiego miasta Eveline Vissser, wspólny ogródek gdzie zagościła m. in. „dzieło-działka”. Przestrzeń budynku Oranżerii wypełnia ogrodnicza myśl, a w kilku miejscach Cieszyna trwają terenowe realizacje pod szyldem miejskiego ogrodnictwa na przykład Deszczobranie warszawskiej grupy kwiatkibratki.

W dniu otwarcia wystawy rozmawialiśmy o rozmaitych akcjach zazieleniania miast, wiele tematów wzbudziło dyskusję. Owocem tego spotkania będzie miejska debata 3 czerwca 2013 r. w Cieszynie z działkowcami, burmistrzem i radnymi na temat przyszłości ogrodów działkowych, gdzie raz jeszcze opowiem o wynikającym z naszych badań sensie działki.

Wystawa potrwa do 9 czerwca. Polecam!

Miejska partyzantka ogrodnicza dochowała się bujnych krzaków pomidorów i kwitnącej cukinii ale i śladów po sadzonkach, które pewnie zasiliły miejski grunt w innym miejscu. Oto kilka dowodów, że nocą też rośnie, a tradycje ptolemejskie podpowiadają, że szybciej…

[czytaj dalej…]

11 lipca, Trybunał Konstytucyjny ogłosi decyzję w sprawie wniosku o uchylenie ustawy o Rodzinnych Ogrodach Działkowych. Transmisja czerwcowego posiedzenia warta była uwagi, w pierwszej części (tyle udało mi się zobaczyć) ciekawie wypadła wnikliwa perspektywa sędziów. Na przykład jeden z nich pytał: a gdybyśmy uchylili ustawę i dali rok ustawodawcy na napisani nowej, a Sejm by nie zdążył, co to oznacza dla społeczności działkowców? Otóż wnioskodawca musiał przyznać, że delegalizację działek! Albo inny sędzia omawiał sytuację, w której zamiast zabrać uprawnienia PZD może warto nadać podobne innym miejsko-ogrodniczym inicjatywom? Czemu nie.

Zdumiewały mnie braki w argumentacji strony składającej wniosek o uchylenie ustawy i krytycznie wypowiadających się posłów. Tymczasem dwaj prawnicy PZD wypadli brawurowo, wymowność i przygotowanie niczym z amerykańskiego serialu prawniczego. Działki w wielkim mieście.

W oczekiwaniu na dalsze odcinki serialu o działkach (swoją drogą aż dziwi, czemu dotąd nie powstał żaden!) zapraszam do innej aglomeracji. Można działkować, choć pomysł na miejski ogród trochę się różni.

Działkowiczka w ogrodzie, fot. Stefano Zanini

W Paryżu i okolicznych miejscowościach jest wiele ogródków uprawianych przez osoby skupione w stowarzyszeniach lub po prostu przez grupy przyjaciół. Znajoma ogrodniczka, Marta Fraticelli pojawia się na działce w każdej wolnej chwili, są to głównie niedziele. Najbardziej lubi odkrywać rośliny, ich zastosowania, przetwarzać rośliny lecznicze i owoce, które tam rosną, przyrządzać posiłki z tego co uda się zebrać. Przygodę z ogrodem zaczęła rok temu, wciąga się coraz bardziej. W niedzielę, 17 czerwca było święto ogrodu, warzywne atelier zapraszało na koncert owadziej muzyki. Przyznam, że nieźle to brzmi.

Święto ogrodu, fot. Stefano Zanini

Wraz ze znajomymi założyli „Ogród solidarnego Ivry” we wrześniu. To grupa dwunastu osób praktykujących ogrodnictwo poprzez permakulturę. Uprawiają ziemię wspólnie, nie dzieląc jej na osobne działki, za to dzielą się zbiorami. Bezdomni, którzy pomieszkiwali wcześniej w tym miejscu także mają w tym ogrodzie swój udział. Ogród działa póki co bez specjalnego przydziału, choć o niego wystąpiono w maju 2011, a więc na pięć miesięcy przed założeniem ogrodu, gmina nie udzieliła odpowiedzi. Teren jest gruntem komunalnym podparyskiej gminy Ivry sur Seine, aglomeracyjnej choć tuż za autostradą. Celem przedsięwzięcia jest uwrażliwienie i zbliżenie mieszkańców do ogrodnictwa i natury w mieście, w którym jest wiele przestrzeni zielonych, dotąd niezagospodarowanych.

Na blogu ogrodu możemy zobaczyć jak tworzono ogród oraz działkową dyscyplinę sportową: skoki przez zagony. Polecam!

Merci beaucoup Marta et Stefano!
Karolinie dziękuję za działkową czujność i kontakt!

Dr Piotr Klepacki z ramienia naszych “dzieło-działkowych” partyzanckich działań koordynowanych przez Psa Ogrodnika weźmie udział w debacie organizowanej ogólnie mówiąc w ramach Art Boom Festival.

A w szczegółach: jest to wyspiarska inicjatywa (rzecz się dzieje na wyspie w Parku Krakowskim!) organizowana przez Romana Dziadkiewicza & Ensemble, pod hasłem Odmieńcy (Wojna). Pełny temat spotkania brzmi:

Estetyka czyli polityka przestrzeni miejskiej, o estetycznych i politycznych aspektach przestrzeni miejskiej, form zarządzania i partycypacji w wizerunku miasta.

W letni środowy wieczór, 20 czerwca o godz. 19.00 podebatują na temat partycypacji i miejskiej estetyki zaproszeni goście: Jacek Maria Stokłosa (Główny Plastyk Miasta), Karol Kurnicki (socjolog miasta UJ), Anna Komornicka (architektka krajobrazu, Akademia Alternatywnej Architektury Krajobrazu), Beata Seweryn (redaktorka Architektura & Biznes), Małgorzata Gołębiewska (dyrektor artystyczny festiwalu Artboom), Łukasz Dąbrowiecki (filozof, aktywista Federacji Anarchistycznej Kraków), Piotr Klepacki (Pies Ogrodnika).

Organizatorzy deklarują:

Chcemy zapytać o prawo do miasta, przestrzenie dla uczestnictwa mieszkańców w kształtowaniu polityki miasta czy dzielnic, aspekty formalne, prawne procesów partycypacyjnych i wolę dialogu.

Czekamy na relację!

W najbliższy czwartek, o godz. 18.00, zapraszamy na spotkanie z Aleksandrem Durajem, Janem Bujnowskim i Mathilde Papapietro.
Rozmowę z gośćmi poprowadzi dr Patrycja Cembrzyńska, autorka eseju poświęconego fotografii działek w książce “dzieło-działka”, a także autorka niedawno wydanej książki o Wieży Babel.

Działki jako inspiracja dla artystów? Tak. Najczęściej fotografia ale i performance, czasem film, niekiedy malarstwo. Przykłady znajdziemy nie tylko w Polsce, także na wiedeńskiej wystawie o działkach (otwartej jeszcze przez 2 tygodnie). Cykl fotografii realizowanych przez wiele sezonów na krakowskim ROD “Grzegórzki” Aleksandra Duraja to oś wystawy pokazywanej w naszym muzeum. Prace te trafiły do kolekcji MEK, ale i do Kiyosato Museum of Photographic Arts w Japonii.

W tle prac naszych gości i jednocześnie współautorów książki chciałabym przypomnieć o fotograficznym i artystycznym projekcie dokumentacji londyńskich ogródków działkowych likwidowanych pod budowę stadionu olimpijskiego. Chodzi o prace Jana Stradtmanna , Mimi Molica, fotografie z kolekcji Muzeum Londynu.

Do zobaczenia w czwartek, WSTĘP WOLNY.

Polecamy najnowszą wystawę Jana Bujnowskiego SUPER WIEŚ, którą można oglądać do 1 lipca w Galerii Fotografii 5A, Wydział Sztuki UP, ul. Karmelicka 41.
Przykłady różnych prac Mathilde Papapietro pod tym linkiem.
Link do książki Patrycji Cembrzyńskiej tutaj